Mielenie kawy to dla wielu kawoszy swoisty rytuał, bez którego nie wyobrażają sobie celebrowania picia tego napoju. Sposób mielenia ma również zasadniczy wpływ na smak i aromat otrzymanego naparu. Dlatego bardzo istotne jest poznanie przynajmniej kilku głównych zasad – jak zmielić kawę.
Najlepiej mielić kawę tuż przed zaparzeniem, ponieważ proces mielenia powoduje wydzielanie z ziaren nietrwałych olejków aromatycznych, nadających kawie smak i zapach. Olejki te bardzo szybko się ulatniają, dlatego też należy parzyć napój natychmiast po zmieleniu ziaren. Najlepiej na raz zmielić tylko tyle ziaren, ile potrzebujemy do sporządzenia naparu.
Na skróty
Jak grubo zmielić kawę
Kawę możemy zmielić na proszek (konsystencja mąki) – przygotowuje się z niej wtedy kawę po turecku, w tygielku, zwanym „ibrik”. Napar gotujemy trzy razy, zanim zostanie podany. Kawa zaparzona po turecku jest gęsta jak syrop – przed piciem poczekajmy, aż opadną fusy.
Kawa bardzo drobno mielona (cukier puder) nadaje się do zaparzaczy z filtrem bibułkowym lub flizelinowym. Nie powinna być zmielona na pył, ponieważ może wtedy zatkać filtr, parzenie będzie dłuższe i otrzymamy gorzkawy napar.
Kawa drobno mielona (nieco drobniejsza niż cukier) jest przeznaczona do ekspresów ciśnieniowych, w których przez kawę przechodzi gorąca para wodna. Zbyt drobna kawa zastosowana w tych urządzeniach może nie tylko spowodować, że napar będzie miał gorzki smak, ale i zniszczyć samo urządzenie – przez zablokowanie filtra.
Kawa średnio zmielona (jak piasek) jest idealna do kawiarek, balonów próżniowych i zaparzania w dzbanku.
Kawa grubo zmielona (wielkością przypomina małe kryształki soli) jest odpowiednia do ekspresów przelewowych z filtrem i pras francuskich. Zastosowanie w tych urządzeniach zbyt drobno zmielonej kawy da nam znów gorzki smak i mętny, mulisty napar.
Jak mielić kawę
Kawę możemy zmielić za pomocą młynka ręcznego, elektrycznego lub… w moździerzu. Oczywiście nikogo nie zachęcamy, aby „mielił” ziarna kawy w moździerzu, ale już ręczne urządzenia mają jak najbardziej swoje zalety. Można w nich w łatwy i precyzyjny sposób ustawić grubość mielenia kawy. Na pewno posłużą nam dłużej niż typowe elektryczne młynki.
Przygotowywanie kawy w moździerzu wymyślili przed laty Arabowie. Sposób ten był bardzo uciążliwy i męczący, a i efekty często pozostawiały wiele do życzenia. Na szczęście w XV wieku Turcy skonstruowali protoplastę młynka. Było to urządzenie zrobione ze stali, ziarno za pośrednictwem lejka albo ślimacznicy podawane było pomiędzy dwie metalowe, karbowane tarcze. Jedna z tarcz była nieruchoma, druga obracana były korbą, która napędzała podajnik.
Obecnie ręczne młynki mają najczęściej drewnianą obudowę z małą szufladką, do której zsypuje się zmielona kawa. Większe mocowane mogą być do ściany, mają regulowany odstęp pomiędzy żarnami, często są napędzane silnikiem elektrycznym.
Najpopularniejsze są młynki udarowe – z wirującym ostrzem. Pamiętajmy jednak, że w przypadku wysokoobrotowych młynków elektrycznych istnieje ryzyko, że kawę zbytnio rozgrzejemy – co powoduje szybsze ulatnianie się olejków aromatycznych i w efekcie gorszy smak naparu.
Młynki udarowe są bardzo wygodne i skuteczne. Jednak, aby uzyskać odpowiedni dla nas stopień zmielenia, wymagane jest doświadczenie, lub częste zaglądanie do młynka. Częste zaglądanie do młynka ma również tę zaletę, że nie pozwala kawie się przegrzać, co, jak pisaliśmy już powyżej, nie wpływa dobrze na jakość naparu.
W młynku udarowym małe, obracające się bardzo szybko wokół własnej osi ostrza, tną kawę na drobne kawałeczki. Wytwarzają równocześnie prąd powietrza, który niejako „zasysa” nie rozbite jeszcze kawałki ziaren na ostrze.
Pamiętajmy, aby młynek udarowy miał sprawne zabezpieczenia, w przypadku ich uszkodzenia o nieszczęście nietrudno. Dlatego warto kupić tego typu młynek od uznanego producenta – jego cena, w porównaniu do dobrego młynka żarnowego i tak będzie atrakcyjna.
Zaletą młynków udarowych jest na pewno niska cena, szybkość mielenia i łatwość czyszczenia. Wirujące ostrza nie zapewnią nam jednak równomiernego rozdrobnienia ziaren – w trakcie mielenia powstaje zawsze pył, który może negatywnie wpłynąć na smak kawy i sam proces parzenia.
Znacznie bardziej precyzyjne mielenie gwarantuje młynek żarnowy. Ważne jest, aby materiał, z którego wykonano żarna był chromowany, odporny na rdzę. Istotna w młynku żarnowym jest również możliwość regulacji grubości mielenia. Najlepsze rezultaty zapewnią nam oczywiście modele z płynną zmianą parametrów. Jednak wariant z mechanizmem skokowym, również będzie dobry (a na pewno lepszy od młynka udarowego). Pamiętajmy jedynie aby zakres regulacji takiego młynka był jak największy – tak, aby można było zmielić kawę na pył i na grubsze cząstki.
