Mamy wiele rodzajów kawy z mlekiem. Królową wszystkich jest cappuccino – czyli espresso ze spienionym mlekiem zwieńczone pianką z tego mleka. Następna to latte macchiato – „splamione mleko”. Później mamy „samo” macchiato (czyli bez latte w nazwie) – espresso z niewielką ilością spienionego mleka. Mocha, mocha breve, marochino, cappuccino scurro, con panna – mnóstwo rodzajów kawy z mlekiem.
Zdarza się, że nawet wytrawni bariści nie są w stanie z marszu przygotować wszystkich tych kaw poprawnie. Tym bardziej flat white, która pochodzi z… Australii. Napój ten po raz pierwszy przygotowano w latach 70. ubiegłego wieku. Jego nazwa wzięła się od jego wyglądu – płaskiego puszystego mleka. Często prosząc w kawiarni o flat white dostaniemy espresso ze spienionym mlekiem. Tymczasem kawa ta powinna mieć na wierzchu warstwę puszystego mleka, jednak mleko to nie powinno być spienione.
Na skróty
Espresso
Podstawą wszystkich kaw z mlekiem powinno być espresso – nazwa ta kojarzy się z włoskiem przymiotnikiem espressivo, czyli wyrazisty, wyraźny, a dosłownie znaczy kawa wyciskana, wytłaczana.
Cappuccino
Klasyczne włoskie cappuccino powinno mieć objętość 150 ml, na którą się składa 100 ml mleka (spienionego na kremową konsystencję do 125 ml) i 25 ml espresso. Mleko spienia się przy pomocy gorącej pary z dyszy, którą powinien mieć każdy dobry ekspres do kawy. Cappuccino musi mieć oczywiście piankę z mleka – o grubości od 1 do 2 cm. Na wierzch możemy nasypać czekoladę lub kakao.
Latte macchiato
Latte to po włosku mleko, więc zamawiając we włoskiej kawiarni latte dostaniemy… szklankę mleka. Latte macchiato to „splamione mleko”. Napój przygotowuje się wlewając do spienionego, gorącego mleka porcję (lub dwie) espresso. Latte macchiato powinno mieć 200 ml objętości, podaje się go w przezroczystej szklance z grubego szkła, tak, aby widoczne były warstwy: na dole mleka, w środku espresso zmieszane z mlekiem, na górze – mleczna pianka.
Macchiato
A właściwie espresso macchiato to espresso z odrobiną spienionego mleka, które nie zmienia całkowicie smaku kawy, a jedynie służy do jego przełamania. Jeżeli latte macchiato to mleko poplamione kawą to espresso macchiato to kawa poplamiona mlekiem.
Mocha
To espresso z czekoladą (może być w proszku lub w syropie), gorącym mlekiem i bitą śmietaną. Często nazywana jest mokką, tak jak port Mokka w Jemenie, skąd kiedyś sprowadzano kawę o czekoladowym smaku i zapachu.
Mocha breve
Składa się z 60 ml mocnego espresso, oraz 30 ml mleka i 30 ml śmietany. Mleko i śmietanę podgrzewamy, ale nie doprowadzamy do wrzenia. Lekko spienioną mieszankę wlewamy do filiżanki z espresso.
Marocchino
Na dno szklanki wlewamy odrobinę rozpuszczonej, gorzkiej czekolady. Następnie delikatnie dodajemy mocno posłodzone espresso, na górę sypiemy kakao. Na to wszystko kładziemy warstwę ciepłego, mocno ubitego mleka – znów sypiemy kakao. Takich warstw z mleka i kakao możemy zrobić kilka. Na koniec możemy dodać bitej śmietany.
Cappuccino Scuro
To po prostu klasyczne cappuccino z mniejszą ilością spienionego mleka, a większą mlecznej pianki.
Con Panna
To również klasyczne espresso, często podwójne, z bitą śmietaną. Najlepsza jest oczywiście naturalna bita śmietana, a jeszcze lepsza – ubita samodzielnie z naturalnej śmietany o wysokiej zawartości tłuszczu.