Co to jest „biała kawa”? Wbrew powszechnemu mniemaniu nie jest to kawa latte, bardziej podobna jest do zwykłej kawy z mlekiem, dobrym mlekiem. Kawa flat white — bo o niej mowa, nazywana jest również „biała płaska”.
Czym się charakteryzuje biała kawa flat white?
Jak zwykle podstawą kawy flat white jest espresso – w tym przypadku – podwójne. Co to jest espresso, chyba wszyscy wiedzą. Typowe espresso ma 25 do 30 ml, czas ekstrakcji powinien wynosić około 25 sekund a temperatura wody powinna zawierać się w przedziale od 88 do 92 stopni Celsjusza. Do kawy flat white powinniśmy zastosować tłuste mleko, odpowiednio pogrzane i naprawdę lekko spienione.
Nazwa espresso pochodzi pochodzi od włoskiego przymiotnika espressivo, czyli wyrazisty, wyraźny. Pierwsze domowe espresso powstało w domowym ekspresie do kawy wynalezionym przez Achille Gaggia w 1946 roku. Dzięki dźwigni naciskającej na tłok tłoczący gorącą wodę do kawy uzyskano wysokie ciśnienie i w efekcie – cremę, czyli warstwę spienionych olejków aromatycznych wydobytych ze zmielonej kawy. Do dnia dzisiejszego metoda parzenia espresso praktycznie nie uległa zmianie – współczesne elektryczne ekspresy do kawy operują wodą o optymalnej temperaturze, podawanej pod odpowiednim, wysokim ciśnieniem.
Kawę zbliżoną do espresso możemy również zaparzyć w kawiarce. Urządzenie to wymyślił Włoch Alfonso Bialetti w 1933 roku. Aby z kawiarki uzyskać cremę musimy użyć odpowiednio zmielonej i dobrej jakościowo kawy oraz umiejętnie ją podgrzewać (nie gwałtownie).
Pamiętajmy również, że do ekspresów do kawy kawę mielimy drobniej (powinna być nieco drobniejsza niż cukier) a do kawiarek – grubiej (jak piasek).
Jeżeli chodzi o kawę to, jak wiadomo, mamy jej dwa rodzaje: łagodna i aromatyczna arabika i mocna, ale gorzka robusta. Włosi chętniej stosują w swoich mieszankach robustę. Ten gatunek kawy zawiera najwięcej pobudzającej kofeiny i daje piękną cremę. Jednak jest uważany za gorszy jakościowo i mniej smaczny niż arabika. Dlatego też często dodaje się do kawy z robusty mleko.
Flat white a cappuccino – czym się różnią?
Mamy wiele rodzajów kawy z mlekiem. Na początku oczywiście jest cappuccino – czyli espresso ze spienionym mlekiem zwieńczone pianką z tego mleka. Mleka powinno być 125 ml (po spienieniu), espresso – 25 ml. Następne jest latte macchiato – „splamione mleko”. Mleka powinno być w nim dużo, tak aby wraz z espresso (lub dwoma) miało objętość 200 ml. Mleko do latte macchiato powinno być delikatnie spienione i gorące. Latte macchiato powinno mieć trzy warstwy: czyste mleko na dole szklanki, w środku mleko zmieszane z espresso i mleczną piankę na samej górze.
Kawa mleczna
Niektórzy podają również kawę „latte” – czyli praktycznie „latte macchiato”, różni się od niego tym, że stosuje się do niego nie spienione mleko, ewentualnie spieniamy go jedynie na górze. No i nie posiada wyraźnych warstw.
Później mamy „samo” macchiato (czyli bez latte w nazwie) – espresso z niewielką ilością spienionego mleka. Mocha – espresso z czekoladą (może być w proszku lub w syropie), gorącym mlekiem i bitą śmietaną. Następnie mocha breve, marochino, cappuccino scurro, con panna – mnóstwo rodzajów kawy z mlekiem.
Biała kawa
Prawda jest taka, że nawet wytrawni bariści nie są w stanie przygotować wszystkich tych kaw poprawnie. Tym bardziej flat white, która pochodzi z… Australii. Napój ten po raz pierwszy przygotowano w latach 70. ubiegłego wieku w Australii i Oceanii. Jego nazwa pochodzi od jego wyglądu – płaskiego puszystego mleka. Często prosząc w kawiarni o flat white dostaniemy espresso ze spienionym mlekiem. Tymczasem
kawa ta powinna mieć na wierzchu warstwę puszystego mleka, jednak mleko to nie powinno być spienione.
Flat white
Wydaje się, że kawa flat white różni się od innych kaw z mlekiem – chociażby latte, właśnie mlekiem. Powinno być tłuste (powyżej 3 proc.) i odpowiednio podgrzane, na pewno nie przegotowane. Odpowiednia temperatura mleka wydobędzie z niego słodycz a tłuszcz jest doskonałym nośnikiem smaku.
Przepis na dobrą kawę – jak zrobić flat white?
Do odpowiedniego przygotowania i podania kawy flat white będziemy potrzebować:
Filiżanki o pojemności 150-200 ml, dobrej jakości kawy ziarnistej – najlepiej mieszanki robusty i arabiki, jeżeli mamy dostęp do dobrej jakościowo arabiki (są takie!) to skorzystajmy właśnie z niej. Tłustego mleka (co najmniej 3 proc., najlepiej powyżej 4 proc.). Odpowiedniego garnka do podgrzania mleka – najlepiej specjalnym do mleka, z podwójnym dnem.
Na początku przygotujmy oczywiście podwójne espresso. Mleko podgrzewamy do temperatury 60 – 70 stopni Celsjusza. Skorzystajmy z termometru kuchennego i odpowiedniego garnka – należy uważać, aby mleka nie zagotować, inaczej kawa flat white nam nie wyjdzie. Gorące mleko możemy lekko spienić za pomocą spieniacza ręcznego lub elektrycznego, a nawet w odpowiednim pojemniku – ręcznie potrząsając nim.
Na końcu mleko wlewamy do filiżanki z podwójnym espresso.
Jak podawać kawę flat white?
Kawę flat white, tak jak każdą dobrą kawę, przygotowujemy bezpośrednio przed jej podaniem. Serwujemy ją w filiżankach o pojemności około 200 ml. Nie słodzimy jej – powinna mieć w sobie odpowiednią ilość słodyczy. Dobrze jest przez pierwszym łykiem przepłukać kubki smakowe czystą wodą.
