Świeża i aromatyczna kawa prosto z palarni smakuje zupełnie odmiennie od kaw dostępnych w marketach. Przekonaj się, czym się wyróżnia.
Z artykułu dowiesz się:
- jakie są segmenty jakości kawy,
- który segment jakości jest najczęściej spotykany,
- jakie znaczenie dla smaku ma palenie kawy,
- jak rozpoznać kawę wysokiej jakości,
- dlaczego warto postawić na kawę z palarni.
Na skróty
Jakie są segmenty jakości kawy?
Ziarna kawy oceniane są przez SCAA (ang. Speciality Coffee Association of America) w 100 punktowej skali. Specjaliści oceniają cechy fizyczne i smakowe ziaren, które są uzależnione od czynników takich jak wysokość uprawy, warunków wzrastania oraz sposobu wypalania i selekcjonowania ziaren. Najlepsze ziarna uprawiane są na wyższych terenach i w specyficznym mikroklimacie. Tabela poniżej ilustruje różnicę pomiędzy poszczególnymi segmentami jakości kawy.| Segment | Ilość defektów ziaren na 300 gramów | Cechy |
| Kawa speciality |
|
Doskonałe nuty smakowe i zapachowe, niska kwasowość, w zależności od gatunku nuty orzechów, owoców tropikalnych, czekolady. |
| Kawa premium |
|
Intensywny, wyważony smak, obecność nut smakowych, wysoka jakość ziaren. |
| Kawa exchange |
|
50% ziaren musi być powyżej rozmiaru 15 oraz nie więcej niż 5% poniżej rozmiaru 14, |
| Kawa below standard |
|
Kawa bez szczególnych nut smakowych i zapachowych. |
| Kawa OFF |
|
Ziarna zakwalifikowane jako odpad. |
Jaka kawa jest lepsza — sposób oceny ziaren
Jakość ziaren jest oceniana przez tak zwanych Q-Graderów. Grupa ta składa się ze specjalnie przeszkolonych ekspertów, potrafiących ocenić kawę za pomocą ustalonych cech oraz z wykorzystaniem specjalistycznych procedur. Na całościową estymację kawy składa się oglądanie niewypalonych zielonych ziaren, a w szczególności sprawdzenie ich świeżości, koloru, zapachu i obecności ciał obcych (na przykład kamieni) oraz ocenie produktu wypalonego. Wszelkie odstępstwa od normy określa się mianem defektów, które obniżają jakoś ziaren. Jedna próbka kawy zawiera 0 gramów zielonych ziaren. Badaniu poddawane jest zwykle 5 takich prób. Kawa, która uzyskała minimum 80 punktów określana jest jako speciality.Jaki segment kawy najczęściej sprzedawany jest w sklepach?
Produkcja kawy o jakości speciality obejmuje zaledwie kilka procent całości rynku. Nic więc dziwnego, że tego typu towarów nie można kupić w zwykłym supermarkecie. W przypadku produktów dostępnych w dyskontach w większości przypadków niestety nie da się określić segmentu, do którego należą. Niestety producenci nie podają takiej informacji do publicznej wiadomości. Można się więc domyślać, że są to ziarna dość słabej jakości, w dodatku wypalane w dalekiej przeszłości. Kawa ziarnista a rozpuszczalna Dyskutując o tym, jaka kawa jest najlepsza, nie sposób pominąć kaw rozpuszczalnych. Niestety ten rodzaj nie zachwyca smakiem i aromatem. Właściwie jedyną zaletą tego typu produktów jest szybkość przygotowania. Nie można również w ich przypadku mówić o żadnej klasie ziaren.
Palenie kawy – jakie ma znaczenie dla smaku?
Stopień wypalenia kawy ma ogromny wpływ na smak gotowego produktu. Ogólnie rzecz biorąc, im bardziej wypalone są ziarna, tym bardziej czekoladowy i gorzki jest napar z nich przygotowany. Mniej wypalone są bardziej cytrusowe i kwasowe. Wszystko zależy oczywiście od ich rodzaju i sposobu ich uprawy. Ostateczny bukiet smaków jest uwarunkowany w dużej mierze właśnie od tych dwóch czynników. Ciekawostką jest, że w zwykłych kawach marketowych stopień wypalenia oznaczony jest jako intensywność. Im więcej punktów dana kawa dostanie w tej kategorii, tym bardziej gorzkiego i ciemniejszego naparu można się spodziewać.Jak odróżnić kawę wysokiej jakości od kawy niskiej jakości?
Pierwszą oznaką wysokiej jakości kawy jest jej opakowanie. Nie chodzi tu bynajmniej o piękne grafiki czy błyszczący papier. Ziarna z palarni są dobrze opisane i oznaczone datą wypalenia. Produkt o dobrych parametrach opuści piec maksymalnie kilkanaście dni wcześniej, będzie miał na opakowaniu informacje o szczegółowym regionie wzrostu oraz warunkach uprawy. Dotyczy to w szczególności kaw z segmentu speciality. Taki towar to doskonała kawa na prezent, może to być np. Kopi Luvak. Dobrej jakości kawa wyróżnia się także ziarnami. Te najwyższej jakości są duże i dość matowe. W paczce nie znajdą się również egzemplarze połamane, o odmiennej kolorystyce, czy też ze skazami.
Dlaczego warto kupować kawę w palarni?
Gdzie kupić dobrą kawę? Chyba nikogo nie trzeba przekonywać, że produkt ze sklepu znacząco różni się od tego dostępnego w palarniach. Niewiele osób zdaje sobie jednak sprawę, na czym dokładnie polegają różnice. Oczywiście, w ostatnich latach świadomość konsumentów wzrosła, ale w ogólnym rozrachunku nadal jest wiele pola do poprawy. Postaramy się to zmienić i wyjaśnić, czym charakteryzuje się świeżo palona kawa oferowana przez rzemieślnicze palarnie. Jedną z ważniejszych jej cech jest jej świeżość. Małe zakłady, gdzie pracują doświadczeniu roasterzy (osoby wypalające ziarna) przygotowują produkt na maksymalnie kilkanaście dni przed dostarczeniem do klienta. To sprawia, że smak i aromat jest maksymalnie wyczuwalny, a wszelkie nuty mają szansę wpłynąć na kubki smakowe. Dla porównania w przypadku kaw marketowych nie sposób określić, kiedy zostały wypalone ziarna. Na opakowaniu znajduje się jedynie okres przydatności produktu do spożycia, który trwa zwykle kilka lat. To nieporównywalnie dłuższy okres, niż ten proponowany przez palarnie. Inną różnicą pomiędzy kawami jest przebieg całego procesu obróbki. W małych palarniach jest on realizowany z uwzględnieniem rodzaju ziaren, ich smaku i właściwości. Wypalanie przebiega również zdecydowanie wolniej, co nie pozostaje bez wpływu na ostateczną jakość towaru. W masowej produkcji często stawia się na szybkość, co powoduje obniżenie standardu kawy. Objawia się to m. in. zbytnim błyszczeniem ziaren. Cecha ta na pierwszy rzut oka może wydawać się pozytywna, jednak jest wręcz przeciwnie. Połysk spowodowany jest tłuszczem wytrąconym z ziaren. Zjawisko to powoduje niestety spore ubytki smaku i aromatu. Ostatnią główną różnicą pomiędzy kawami z palarni, a marketowymi jest oczywiście jakość ziaren i ich opis. Wyroby z palarni mają na opakowaniu pogłębioną charakterystykę regionu pochodzenia kawy, jej profil smakowy oraz spodziewane nuty smakowe. W sklepowych produktach próżno szukać takich informacji. Nie jest to spowodowane oczywiście niewiedzą, ale chęcią ukrycia pewnych niedoskonałości. Towar z marketowych półek może zawierać ziarna niskiej klasy w zdecydowanie zbyt dużej ilości.FAQ
Jak palenie kawy wpływa na jej smak?
Wypalanie kawy obniża kwaśny smak, którym charakteryzują się zielone ziarna. Proces wydobywa również najlepsze walory smakowe z kawy.
Czym są segmenty jakości kawy?
Segmenty jakości kawy to forma oceny ziaren kawy przez doświadczonych Q-Graderów. Najlepszym segmentem jest kawa specialite, która musi uzyskać minimum 80 punktów podczas testów jakości ziaren zielonych oraz wypalonych.
Czy kawa z palarni jest lepsza?
Ziarna kupione w palarni są świeższe niż te sklepowe. Podlegają również nieco innym procedurom wypalania, które obejmują metody tradycyjne i rzemieślnicze. To wszystko sprawia, że kawa z nich zaparzona jest bardziej aromatyczna i pełna smaku.
