Kawa z masłem? To szaleństwo – powie ktoś twierdzący, że autor pomysłu na tłustą małą czarną ma źle poukładane głowie. Zamiast chudego mleczka łyżka masła? Okazuje się jednak, że nie jest to wcale zły pomysł. Kawa zwana kuloodporną zyskuje coraz większe uznanie smakoszy ze względu na wiele korzyści zdrowotnych dla organizmu. Na co pomaga, jak smakuje i komu szkodzi?
W 2004 roku pewien amerykański bloger podczas wędrówki po Tybecie został poczęstowany herbatą z masłem jaka. Zainspirowany potężną dawką energii, którą dał mu napój postanowił połączyć ulubioną kawę z tłuszczem. O recepturze pisały później chyba wszystkie media aż bulletproof coffee została publicznie zaakceptowana i teraz z roku na rok zdobywa rosnące uznanie nie tylko smakoszy kawy.
Na skróty
Co daje picie kawy z masłem?
Wiele dostępnych na rynku napojów jest niedopuszczalnych na diecie ketogenicznej. Należą do nich słodzone napoje gazowane oraz soki owocowe. Napoje te podnoszą poziom cukru we krwi, zwiększają poziom insuliny oraz są obfitym źródłem węglowodanów. Organizm zamiast pozyskiwać energię z ciał ketonowych używa do celu tego glukozy. Dieta ketogeniczna przestaje wtedy działać. Z pomocą przychodzi wtedy kawa.
Czarna kawa bez dodatków nie wpływa negatywnie na proces ketozy, a nawet może go wspierać przez zwiększenie lipolizy i termogenezy (osoby wrażliwe na kofeinę lub z zaburzeniami metabolizmu glukozy powinny ograniczyć spożycie kawy bądź zastąpić ją kawą bez kofeiny). Badania sugerują, że spożycie kofeiny przed treningiem może nasilać utlenianie kwasów tłuszczowych i poprawiać adaptację do diety ketogenicznej. Jednak efekt ten nie występuje u wszystkich osób i zależy od indywidualnej tolerancji na kofeinę.
Kofeina pobudza układ nerwowy, poprawia koncentrację i zmniejsza uczucie zmęczenia, co jest szczególnie istotne w początkowej fazie diety, gdy organizm adaptuje się do ketozy. Picie zaparzonych ziaren poprawia krążenie krwi, zmniejsza ryzyko chorób serca, z jej cennych właściwości korzysta także wątroba.
Kawa z masłem – efekty
Obecne w ziarnach kawy kofeina, teofilina i teobromina działają na centralny układ nerwowy, przyśpieszając przepływ impulsów elektrycznych w mózgu, czyli procesy myślowe. Działają więc pobudzająco na umysł, zwiększają pamięć krótkotrwałą i ułatwiają koncentrację. Kawa jest źródłem przeciwutleniaczy, które chronią komórki przed stresem oksydacyjnym i stanami zapalnymi.
Połączenie tłuszczu z kofeiną pobudza na dłużej. Tłuszcz pozwala na pozbycie się kawowej goryczy i nadanie napojowi kremowej konsystencji. Kawa ketogeniczna poza smakiem jest doskonałym źródłem witamin A, D, E i K, usprawnia krążenie krwi w organizmie, korzystnie wpływa na wygląd skóry, działa przeciwwirusowo oraz wspiera organizm w walce z nowotworami.
Naukowcy udowodnili, że kuloodporna kawa może przynieść korzyści osobom odchudzającym się. Tłuszcze MCT trawią się szybciej, co przyspiesza przemianę materii i wspomaga redukcję tkanki tłuszczowej. W dodatku ich spożywanie hamuje apetyt, zwiększając uczucie sytości, które może utrzymywać się nawet do trzech godzin po wypiciu kawy z masłem. Kawa kuloodporna wpływa na aktywne spalanie tłuszczy w organizmie oraz dostarcza energii.
Jak się robi kawę z masłem?
Bazą kawy z tłuszczem musi być mocna i wyrazista w smaku kawa americano, lungo (tzw. przedłużone espresso) lub doppio (podwójne espresso). Potrzebne również będą dwie łyżeczki masła klarowanego (opcjonalnie oleju kokosowego) bądź wanilia, cukier trzcinowy, miód lub stewia, kakao w proszku, cynamon, dowolny syrop do kawy czy sól himalajska.
Na wstępie przygotuj gorącą kawę, americano, lungo lub doppio. Przelej kawę do pojemnika blendera. Dodaj dwie łyżeczki masła klarowanego i blenduj do uzyskania aksamitnej konsystencji. Przelej kawę do szklanego kubka do kawy. Pij gorącą! Kawę kuloodporną można dowolnie modyfikować, sięgając po dodatki (miód, cukier trzcinowy lub stewię) oraz przyprawy (cynamon, kardamon, wanilia, kakao, wiórki kokosowe i czekoladowe).
Oryginalny smak uzyskasz, dodając odrobinę soli himalajskiej. Możesz również zrobić małą porcję kawy kuloodpornej z espresso, ale zastosuj wtedy jedną łyżeczkę masła klarowanego.
Ile masła dodać do kawy?
W innych przepisach masłu towarzyszy olej kokosowy. Masło powinno być klarowane i niesolone, olej natomiast nierafinowany. Ile masła klarowanego do kawy? W zależności od objętości przygotowanego napoju dodajemy od jednej do dwóch łyżeczek masła i oleju. Smakosze białej kawy mogą dolać mleka. Chałwa lub kakao dodadzą kawie smaku, a cynamon i imbir mają moc rozgrzewającą. Masło klarowane jest określane mianem najzdrowszego tłuszczu zwierzęcego.
Kawa z masłem przeciwwskazania
Trzeba pamiętać, że bulletproof coffee to wysokokaloryczny posiłek, który nie powinien być spożywany w nadmiarze. Filiżanka napoju dostarcza sporo kalorii (może mieć ich nawet 450 w jednej porcji). W pełni zaspokaja dzienne zapotrzebowanie na tłuszcze nasycone, które nie powinny stanowić więcej niż 10 proc. składników w diecie. Z tego powodu zaleca się spożywanie bulletproof coffee maksymalnie raz w ciągu dnia.
Po kawę keto powinny ostrożnie sięgać osoby, którym szkodzi dieta ketogeniczna (np. pacjenci cierpiący na choroby nerek, wątroby i trzustki). Masło do kawy może podnosić poziom cholesterolu i negatywnie wpływać na układ sercowo-naczyniowy. Kawy keto powinny unikać osoby z podwyższonym LDL oraz chorobami serca. Spożycie kawy kuloodpornej na czczo bywa niebezpieczne dla osób z chorobami krążenia.
