Kawa właściwie nie jest ziarnem, lecz pestką owocu kawowca, który rośnie i dojrzewa w pasie tropików okalających Ziemię między 25. stopniem długości geograficznej północnej a 30. stopniem południowej. Co ciekawe, najlepszą kawę uprawia się w strefach, gdzie ta roślina nie występuje w stanie dzikim.
Kawa zielona
Drzewka czy też krzewy kawowca mogą wyrastać do około 9 m wysokości, ale zwykle są
przycinane do 1,20-1,80 m, co nie tylko ułatwia zbieranie, lecz również
daje smaczniejsze ziarna. Niezwykłą cechą kawy jest równoczesne występowanie na jednym krzaku niedojrzałych i dojrzałych owoców oraz kwiatów w różnych porach przez cały rok.
Od zasadzenia drzewka mija około 4 do 6 lat, zanim pojawią się pierwsze owoce. Gdy drzewka kawowca dojrzewają, okrywają się najpierw kwiatami, które szybko więdną. Następnie po dwóch miesiącach pojawiają się kiście małych owoców, które dojrzewając nabierają barwy ciemnoczerwonej. Każdy owoc składa się ze słodkiego miąższu, zawierającego zwykle dwa ziarna okryte twardą łuską, zwaną pergaminem, pod którą znajduje się jeszcze wewnętrzna osłonka, tzw. srebrna skórka.
Przeciętny czas życia drzewek na plantacjach wynosi 40 lat, niektóre rosną nawet do l00 lat, nadal owocując. Drzewo w pełni dojrzałe to roślina 10 – 15 letnia. Dobre drzewko w urodzajnym roku może dać około 6 kg owoców, co odpowiada 2 do 2,5 kg ziaren kawy.
Zielona kawa
Istnieją
dwa sposoby preparowania zielonego ziarna kawowego – metoda mokra i sucha. Tą pierwszą stosuje się przy ziarnach wysokiej jakości, drugą – przy mniej aromatycznych, gdyż jest ona prostsza i nie wymaga kosztownych urządzeń.
Metoda mokra
Po wstępnym myciu owoce umieszcza się w maszynach, które oddzielają miąższ. Proces ten umożliwia odsłonięcie kleistej, wewnętrznej warstwy ochronnej otaczającej łuskę pergaminową. Następnie owoce moczy się w wodzie, aby rozluźnić ich powłokę i przez 12 do 24 godzin poddaje fermentacji. Później płucze się je strumieniem wody, aż kleista warstwa ochronna całkiem się nie oddzieli, a spływająca woda nie będzie zupełnie czysta. Potem, rozłożone na matach, suszy się na słońcu albo w specjalnych suszarkach, które znacznie przyspieszają cały proces. Na końcu maszyna, zwana łuszczarką, usuwa łuskę pergaminową i srebrną skórkę, odsłaniając zielone ziarno.
Metodę mokrą stosuje się do lepszych gatunków kawy, takich jak: kolumbijska, kostarykańska, kenijska.
Metoda sucha
Jest to
najstarsza, najbardziej naturalna metoda wydobywania ziarna; 3/5 kawy na świecie wciąż jeszcze przygotowuje się w ten sposób. Owoce kawowca myje się i rozrzuca cienką warstwą na matach, gdzie suszą się na słońcu od 2 do 3 tygodni. W tym czasie następuje fermentacja, pojawia się ziarno, które wielokrotnie w ciągu każdego dnia jest grabione i przetrząsane, by schło równomiernie. Gdy już zupełnie wyschnie, wrzuca się je do łuszczarek usuwających suchą łuskę pergaminową i srebrną skórkę.
Na niektórych plantacjach pozwala się owocom kawy schnąć na drzewkach tak długo, aż same nie spadną na rozłożone na ziemi płachty. Zaraz po zebraniu opadłych owoców, usunięciu kurzu, liści i gałązek można przystępować do dalszych faz przygotowywania ziarna metodą suchą.
Zielone, wypolerowane ziarna, sortuje się według wielkości, pakuje do worków i pieczętuje oznaczeniami plantacji. Kawa jest gotowa do wysyłki w daleki świat.
Zielona kawa efekty
Kawa zawiera wiele związków aktywnych biologicznie, m.in. kofeinę oraz szereg przeciwutleniaczy. Dzięki nim ma wiele pozytywnych właściwości, m.in
obniża poziom glukozy, trójglicerydów i cholesterolu we krwi. Przeciwutleniacze, zawarte w kawie to m.in. kwasy fenolowe, spośród nich najwięcej jest kwasu kawowego i chlorogenowego, który jest połączeniem tego pierwszego z kwasem chinowym. Kwas kawowy w pewien sposób przeciwdziała chorobom nowotworowym, działa również przeciwbakteryjnie. Z kolei kwas chlorogenowy rozszerza naczynia krwionośne i zmniejsza wchłanianie glukozy we krwi, działa przeciwzapalnie i żółciopędnie.
Obydwa kwasy są naturalnymi antyoksydantami. Kawa w pewnym stopniu zapobiega również próchnicy – kofeina, kwas chlorogenowy i trygonelina mają działanie antybakteryjne.
Zielona kawa na odchudzanie
Zielona kawa to dobry środek na odchudzanie – przede wszystkim
dzięki zawartości kwasu chlorogenowego. Termiczna obróbka kawy (proces palenia) drastycznie zmniejsza zawartość kwasu chlorogenowego, dlatego tylko zielone ziarna mają właściwości odchudzające.
Zawarty w zielonej kawie
kwas chlorogenowy i kofeina przyczyniają się do przyspieszenia przemiany materii. Należy jednak zaznaczyć, że metoda odchudzania zieloną kawą nie jest całkowicie przebadana. Systematyczne jej spożywanie pomaga w utrzymaniu wagi. Zmniejsza łaknienie, jest ona naturalna i zdrowa, jednak należy ją traktować jako suplement diety wspomagający odchudzanie, a nie środek, który sam z siebie ma nam zapewnić utratę zbędnych kilogramów.
Zielona kawa mielona
Zieloną kawę przyrządza się ją tam samo jak czarną –
zmielone ziarna (dwie-trzy łyżeczki) należy wsypać do czajnika, zalać wodą (ale nie wrzątkiem, co mogłoby zniszczyć obecne w niej korzystne substancje – optymalna temperatura to ok. 90-95 stopni) i odczekać kilka minut, aż napój się zaparzy. Następnie przelać do filiżanki.
Optymalna ilość to dwie, trzy filiżanki dziennie. Najlepiej stosować ją profilaktycznie albo jako dodatek do niskokalorycznej diety podczas odchudzania.
Kawa a odchudzanie
Naukowcy nie do końca wiedzą, które składniki zielonej kawy wypływają na przyspieszenie procesu odchudzania. Dlatego zieloną kawę można potraktować jako suplement wspomagający jedynie w połączeniu z racjonalnym odżywianiem i odpowiednią ilością ruchu.
