Myśląc o najpopularniejszych rodzajach kawy, rzadko kiedy przychodzi nam do głowy kawa cortado. Każdy z pewnością kojarzy cappuccino, latte czy espresso, jednak o kawie cortado słyszeli nieliczni. Tymczasem okazuje się, że ma ona wspaniały smak i zapach, choć przygotowuje się ją w nieco inny sposób, niż prawdziwą, włoską kawę.
Czytając artykuł, dowiesz się:
- czym jest i skąd pochodzi kawa cortado,
- ile kofeiny zawiera napój,
- jak przygotować kawę cortado,
- czym różni się cortado od latte macchciato?
Przeczytaj także: Lungo – co to za kawa i czym się różni od espresso?
Na skróty
Co to jest kawa cortado?
Kawie cortado przypisuje się pochodzenie, które może nieco zadziwić, bowiem nie jest to typowa włoska kawa. Wymyślono ją w Hiszpanii, prawdopodobnie w okolicach Madrytu. Samo słowo „cortado” oznacza w wolnym tłumaczeniu „przecięty” i rzeczywiście, paski mleka powinny przecinać warstwy ciemnego espresso. Kawa cortado musi być przygotowana w proporcjach 1:1, co oznacza, że dodajemy do niej podobną ilość espresso i mleka. Oryginalny napar może być serwowany z mlekiem skondensowanym, które dodaje mu słodyczy. Sam napój kawowy, w przeciwieństwie do tradycyjnego espresso, nie jest cierpki ani gorzki, bowiem mleko przełamuje tego typu nuty smakowe. Warto mieć na uwadze, że w ostatnim czasie nieco zmieniło się postrzeganie kawy cortado. Niegdyś przygotowywana była ona wyłącznie przy użyciu mleka skondensowanego bądź zwykłego, dziś jednak coraz więcej osób dodaje do cortado mleko roślinne. Chcąc uzyskać efekt „przecinania” warstw espresso, dobrze wybierać białe napoje, o stosunkowo dużej gęstości. Mleko powinno bowiem zmieszać się z espresso, delikatnie opadając.
Pochodzenie kawy cortado
Kawa cortado, jak wspomniano powyżej, nie pochodzi z Włoch (jak większość znanych i lubianych przez nas kaw), a z Hiszpanii. Prawdopodobnie po raz pierwszy zaserwowano ją gdzieś w okolicach Madrytu, choć w krótkim czasie zyskała ona popularność w niemal całej Hiszpanii. Dlaczego to właśnie ten napój podbił serca lokalnej ludności? Kawa cortado jest mocniejsza od flat white, a jednocześnie słabsza, niż tradycyjne latte macchiato. Ponadto, duża ilość mleka pozwala zredukować kwasowość kawy i jej lekko cierpki smak. Co ciekawe, w Hiszpanii narodziła się prawdziwa kultura picia kawy cortado. Najlepiej zamówić ją w kawiarni i wypić bezpośrednio przy barze. Hiszpanie najczęściej sięgają po nią rano, w drodze do pracy. Rzadko przygotowują ją samodzielnie, w domowym zaciszu. Choć hiszpański styl życia uważany jest za powolny, kawę cortado należy wypić szybko – Hiszpanie zwykle nie zamawiają jej, chcąc usiąść przy stoliku i porozmawiać ze znajomymi. Kawa cortado upowszechniła się nie tylko na Półwyspie Iberyjskim, lecz również w pozostałych częściach Europy, a nawet świata. Poniższa tabela przedstawia, pod jakimi nazwami spotkamy ją w innych krajach.
| Nazwa kawy | Kraj/rejon |
| caffe tallat | Katalonia |
| ebaki | Kraj Basków |
| pintado | Kolumbia |
| cortadito | Kuba/Portoryko |
| noisette | Francja |
| gibraltar | Kalifornia |
| piccolo | Australia |
| cortado con leche | Hiszpania – cortado con leche to tradycyjne cortado, jednak z większą ilością mleka |
Ile kofeiny zawiera kawa cortado?
Wiemy już, co to kawa cortado, pozostaje jednak pytanie, czy będzie ona odpowiednim napojem dla osób, które chcą skorzystać z pobudzających właściwości kawy? A może idealnie sprawdzi się jako popołudniowy napój? Aby udzielić odpowiedzi, należy zastanowić się, jaka jest zależność pomiędzy kawą cortado, a kofeiną. Warto uświadomić sobie, że bazą do przygotowania kawy cortado jest espresso – to właśnie ono jest źródłem pobudzającej kofeiny. Do przygotowania kawy cortado będziemy potrzebować około 50 ml espresso, które zawiera około 126 mg kofeiny. Wiele zależy jednak od tego, jak dokładnie przygotujemy espresso oraz jakiego rodzaju kawy użyjemy. Robusta zawiera około 2 razy więcej kofeiny, niż Arabica, dlatego przygotowując z niej kawę cortado, uzyskamy znacznie mocniejszy napój, który z pewnością postawi nas na nogi. Tradycyjną kawę cortado parzymy na bazie espresso z ekspresu ciśnieniowego – ta metoda pozwala zachować spore ilości kofeiny w napoju. Niemniej jednak, jeśli nie dysponujemy ekspresem ciśnieniowym, możemy posiłkować się kawiarką. Kawa przygotowana w tej sposób dostarczy nam około 100 mg kofeiny. Dlatego też kawę cortado zazwyczaj pije się o poranku – taka ilość kofeiny pobudzi nas do życia i doda energii. Z drugiej strony, sięganie po tego typu napój wieczorem może powodować problemy z zaśnięciem.
Kawa cortado – przepis
Choć Hiszpanie najczęściej sięgają po kawę cortado w drodze do pracy, zamawiając ją w lokalnej kawiarni, my możemy przygotować ją w domowym zaciszu. Wbrew pozorom cała procedura nie jest trudna, jednak trzeba zwrócić uwagę na kilka istotnych szczegółów. Do przygotowania kawy cortado będziemy potrzebowali:
- 50 ml espresso,
- 100 ml mleka – zwykłego, skondensowanego bądź roślinnego.
Cortado najlepiej przygotowywać w przezroczystej szklance, dzięki której można obserwować, jak paski mleka przecinają warstwy espresso. Kawę możemy przygotować za pomocą ekspresu kolbowego bądź ciśnieniowego, w zależności od tego, jakim dokładnie dysponujemy. Jeśli nie mamy w domu ekspresu, wykorzystajmy kawiarkę. W tym przypadku należy sięgnąć po bardzo drobno zmieloną kawę. Po przygotowaniu kawy, możemy przejść do etapu spieniania mleka. W kontekście kawy cortado jest to jedno z najtrudniejszych zadań, szczególnie dla osób, które przygotowują ją po raz pierwszy. Mleko należy podgrzewać, aż osiągnie temperaturę 65°C. Następnie trzeba je sparzyć przy użyciu spieniacza. Co istotne, mleko nie powinno być w pełni spienione, a jedwabiście gładkie – spienia się je metodą flat white. Przygotowanym w ten sposób mlekiem zalewa się espresso, obserwując, jak białe paski przecinają czarną warstwę. Po kilku minutach na samej górze powinna utworzyć się pianka o grubości około 0,5 cm. Przepis na kawę cortado nie jest więc skomplikowany ani czasochłonny, jednak najwięcej uwagi powinniśmy poświęcić technice spieniania mleka. Nie może ono przybrać postaci tradycyjnej pianki, bowiem do kawy cortado używamy mleka sparzonego, a nie spienionego. Proporcje mleka i kawy można zmieniać – jeśli lubimy intensywniejszy smak napoju, możemy wykorzystać proporcję 1:1. Czasami Hiszpanie dodają do kawy cortado mniej espresso, natomiast więcej mleka, otrzymując delikatny, lekki napój.
Kawa cortado a latte macchiato
Kawa cortado a latte macchiato to temat, który może budzić wiele kontrowersji, zwłaszcza wśród miłośników tego czarnego napoju. Niemniej jednak należy zwrócić uwagę na drobne różnice, jakie występują pomiędzy tymi konkretnymi rodzajami kaw. Przyjrzyjmy się chociażby ich pochodzeniu – kawa cortado pochodzi z Hiszpanii, natomiast macchiato – z Włoch. Napoje różni także pojemność – cortado ma około 150 ml, podczas gdy macchciato może mieć nawet 250 ml. Istotny jest także sposób przygotowywania mleka. W przypadku kawy cortado mleko musi być sparzone, lecz nie spienione. Tymczasem w latte macchiato znajduje się delikatnie spienione mleko, które tworzy ciekawe warstwy. W tradycyjnym latte znajdziemy ich aż 3 – na samym dole mleko, następnie espresso, na końcu piankę. W kawie cortado także powinna wytworzyć się pianka, lecz będzie ona mniejsza. Mleko natomiast będzie w ciekawy sposób przecinało warstwę espresso, jednak nie stworzy tradycyjnych warstw.
FAQ
Co to jest kawa cortado i skąd pochodzi?
Kawa cortado pochodzi z Hiszpanii, prawdopodobnie z okolic Madrytu. Przygotowuje się ją na bazie espresso i sparzonego, lecz nie spienionego mleka. Warstwy mleka przecinają warstwy espresso, stąd nazwa kawy (cortado – przecięty).
Jakie mleko można wykorzystać do przygotowania cortado?
Tradycyjną kawę cortado przygotowuje się na bazie mleka skondensowanego, który dodaje jej słodyczy. Niemniej jednak bardzo popularne jest również zwykłe mleko krowie bądź roślinne – migdałowe, kokosowe czy owsiane.
Kiedy pije się kawę cortado?
Kawę cortado, ze względu na dużą zawartość kofeiny, powinno się wypijać o poranku, ewentualnie do wczesnego popołudnia. Jej bazą jest espresso, które dostarcza nam sporej ilości kofeiny, mogącej powodować problemy z zasypianiem. Hiszpanie wypijają cortado rano, w drodze do pracy.
