Do ekspresu wybieramy najlepszą kawę, jaką mamy. Ważne, aby nie była zwietrzała, dobrze zmielona i odpowiednio zaparzona. Tyle ogólnie. Jeżeli chodzi o szczegóły, to te są zależne od wielu czynników – przede wszystkim rodzaju ekspresu no i od kawy.
Na skróty
Jaka kawa do ekspresu
Na świecie istnieje ponad 100 gatunków kawy, ale powszechnie uprawia się tylko dwa gatunki kawy: arabikę i robustę. Arabika jest smaczniejsza, ale droższa m.in. dlatego, że trudniej się ją uprawia. Z kolei robusta jest o wiele tańsza, ale mniej smaczna – za to ma więcej kofeiny niż arabika.
Robusta bardzo często używana jest przez Włochów do espresso. Jest to w pewnej części spowodowane tym, że kawa ta zawiera więcej kofeiny i daje obfitą cremę, oraz tradycją – po II Wojnie Światowej, gdy nie każdego było stać na drogą arabikę często sięgano po tańszą robustę.
Najlepsza kawa do ekspresu
Nie powinniśmy się oczywiście sugerować jedynie prostym podziałem kaw na smaczną arabikę i gorzką robustę. Ogromna ilość plantacji kawy, stref geograficznych, krajów, w których się ją produkuje i sposobów palenia gwarantuje nam mnogość smaków i aromatów. W specjalistycznych sklepach z kawami możemy poszukać konkretnych odmian kaw:
- Blue montain z Jamajki. Dość droga arabika. Najlepsza jest średnio palona, drobno zmielona – do zaparzaczy. Łagodna i aromatyczna.
- Arabika z Nikaragui. Najczęściej jest średnio palona. Najlepiej smakuje średnio zmielona – idealna do kawiarek i zaparzania w dzbanku. Świetna kawa na śniadanie.
- Kolumbijska arabika medellin excelso. Palona jest średnio lub ciemno. Zmielona grubo pasuje do ekspresów przelewowych z filtrem i pras francuskich. Jest mniej kwaśna niż większość kawa kolumbijskich i ma pełny aromat.
- Brazylijska kawa arabica santos. Najczęściej upala się ją średnio palona. Drobno zmielona idealna do zaparzania w dzbanku.
- Robusta santos pochodząca z Brazylii. Palona na ciemno, zazwyczaj drobno zmielona, do zaparzania w urządzeniach z filtrami. Najczęściej stosuje się ją do mieszanek.
- Etiopska arabica mokka. Pali się ją średnio. Można ją mielić na pył (do zaparzania po turecku) oraz grubo – do ekspresów przelewowych z filtrem i pras francuskich. Jest łagodna, pełnogatunkowa, o charakterystycznym aromacie.
- Arabika kenijska – zaliczana do najlepszych kaw na świecie. Ma mocny smak i wspaniały aromat. Nieco ostra i cierpkawa. Średnio palona i średnio zmielona jest najlepsza do zaparzania w dzbanku i w kawiarkach.
- Robusta z Kamerunu – najczęściej upala się ją na ciemno, drobno mielona pasuje do ekspresów ciśnieniowych.
- Hinduska arabica monsoon malabar – palona na ciemno i drobno mielona idealna jest do parzenia ekspresach ciśnieniowych.
- Arabica z Nowej Gwinei – palona średnio lub ciemno, średnio mielona do zaparzania w dzbanku.
Rodzaje ekspresów do kawy
Ekspres do kawy kojarzy na się najczęściej z dużą maszyną przy której barista tworzy swoje wspaniale napary. Istnieją jednak prostsze ekspresy, które potrafią zadowolić wybrednego kawosza.
Najprostszym ekspresem jest ekspres przelewowy, czyli zwykły dzbanek, do którego skapuje gorąca woda. Jego ekskluzywną odmianą jest chemex – prosty szklany dzbanek w kształcie klepsydry. Kawę w Chemexie zaparza się klasyczną metodą przelewową, bez użycia ciśnienia. Sekret smaku naparu zaparzonego w ten sposób tkwi w odpowiednich filtrach. Wytwarzane są ze specjalnego, chemicznie przetworzonego papieru, grubszego niż ten wykorzystywany w standardowych ekspresach przelewowych. Kawa zaparzona w chemexie ma bardzo delikatny, wytrawny smak.
Od jakiegoś czasu firma Chemex oferuje ekspresy, które automatyzują cały proces parzenia kawy – dokładnie tak samo jak popularne ekspresy przelewowe. Są niestety jeszcze dość drogie i niezbyt popularne w naszym kraju.
Kolejnym typem ekspresów do kawy są proste ekspresy niskociśnieniowe – dzbankowe. Ciśnienie wytwarzane jest w nich przez parę wodną powstałą po zagotowaniu wody. Najlepszym przykładem tego rodzaju ekspresów jest kawiarka. Urządzenie to wymyślił Włoch Alfonso Bialetti w 1933 roku. Przygotowywanie w niej kawy jest dość pracochłonne, lecz można z niej uzyskać dość dobry napar, który nawet będzie miał kremę. Należy jedynie użyć odpowiednio zmielonej dobrej jakości kawy i powoli ją podgrzewać.
W dalszej kolejności możemy wyróżnić ekspresy ciśnieniowe. Najprostsze kolbowe operują z ciśnieniem 3,5 bara. Niestety, również w tym rodzaju ekspresów ciśnienie wytwarzane jest przez parę, która wytwarzana jest z wrzącej wody. Woda pod ciśnieniem wrze w temperaturze wyższej niż 100 °C, stąd uzyskany napar jest bardzo mocny, wręcz „przypalony”.
Na końcu znajdują się ekspresy, które posiadają specjalną pompę, która dozuje wodę do kolby z kawą. Dzięki temu jej temperatura może być niższa. Pompa pozwala również na uzyskanie większego ciśnienia: ok. 9–11 barów. Napar z takiego ekspresu wydobywa o wiele łatwiej najlepsze cechy danego rodzaju kawy. Z łatwością tworzy charakterystyczną kremę, czyli jasnobrązową piankę składającą się z oleistych substancji wyciśniętych z kawy i nadających jej niepowtarzalny smak, aromat i wygląd.
Jaka kawa ziarnista do ekspresu
Najlepsza do ekspresu jest kawa ziarnista, świeża i przechowywana w odpowiednich warunkach. Dobry sposobem na idealną kawę z ekspresu jest nabycie większej ilość naszej ulubionej kawy, ale jeszcze nie upalonej. Upalimy sobie ją w domu.
Dobra kawa ziarnista do ekspresu dostępna jest w sklepie roastains.com.
Jeżeli nie mamy ochoty na eksperymentowanie z paleniem kawy, możemy kupić dobrą kawę w ziarnach. Ważne jest, aby mielić kawę tuż przed parzeniem. Zwróćmy uwagę na sposób mielenia – jest dość istotny, w zależności od rodzaju ekspresu, jaki posiadamy.
Jaka kawa do ekspresu ciśnieniowego
Do ekspresów przelewowych kawa powinna być grubo mielona – jak małe kryształki soli. Do chemexa nieco drobniej. Do kawiarek kawę mielimy średnio – jak piasek. Kawę drobno mieloną (jak cukier) stosujemy do ekspresów ciśnieniowych, w których przez kawę przechodzi gorąca para wodna. Pamiętajmy, że zbyt drobna kawa zastosowana w tych urządzeniach może nie tylko spowodować, że napar będzie miał gorzki smak, ale i zniszczyć samo urządzenie – przez zablokowanie filtra.
Bardzo drobno zmieloną kawę (drobniejszą niż cukier) stosujemy do ekspresów wysokociśnieniowych.
Nasz partner radzi
